Marciniak Zenon

Marciniak Zenon ur. 6 III 1922 w Łodzi, s. Jana i Sabiny z d. Wójkowska, w rodzinie robotniczej. Przed wojną mieszkał w Łodzi i uczęszczał do gimnazjum.

14 V 1940 z nieznanych powodów aresztowany przez Gestapo i osadzony w więzieniu w Radogoszczy (obecnie w granicach Łodzi), skąd został przewieziony do niemieckiego obozu koncentracyjnego w Dachau, gdzie przebywał od 26 V 1940 aż do wyzwolenia, nr obozowy 11640. Podczas pobytu w obozie został 2-krotnie poddany eksperymentom pseudomedycznym prowadzonym przez niemieckich lekarzy (w l. 1941 i 1943).

W obozie poznał Bogusława Stępińskiego wstępując do kierowanej przezeń grupy zadrużnej. Współpracował z nim w Lubece po wyzwoleniu obozu.

Czytaj więcej...

Nowacki Walenty „Sławomir”

                                       ze zbiorów IPN

Walenty Nowacki „Sławomir” ur. 26 I 1906 w Grzymaczewie (Ziemia Sieradzka) s. Marcina i Józefy z d. Łyczka. Urodził się w rodzinie chłopskiej, miał 5 braci.

Walczył jako ochotnik w wojnie polsko bolszewickiej w 1920r. (prawdopodobnie zawyżając swój rzeczywisty wiek).

Wraz z bratem Janem ukończył szkołę średnią w Kaliszu a następnie studiował na Wydziale Chemicznym Politechniki Lwowskiej w l. 1924-1928 uzyskując dyplom inżyniera-chemika.

Czytaj więcej...

Olczyk Edward

Olczyk Edward, s. Władysława i Apolonii z d. Robeszewska, ur. 28 V 1915 w Zgierzu.

Mieszkał w Łodzi gdzie pracował jako technik elektryk, tam poznał Bogusława Stępińskiego. Po odbyciu służby wojskowej w V 1938 (miał stopień kpr.) odnowił kontakt ze Stepińskim, wchodząc do kierowanego przezeń wówczas środowiska zadrużan w Łodzi, gdzie uczestniczył w regularnych spotkaniach tej grupy do wybuchu wojny. Określał się wówczas jako sympatyk „Zadrugi”.

W 1940 wywieziony na przymusowe roboty do Niemiec, pracował w Wismarze (Meklemburgia).W początkach maja 1945 po wyzwoleniu dostał się do Lubeki, gdzie w tym miesiącu nawiązał kontakt z przybyłym tam Stępińskim i jego środowiskiem – gł. byłych więźniów obozów niemieckich.

Współpracował tam przy wydawaniu (pod ogólnym kierownictwem B. Stępińskiego) pism propagujących idee „Zadrugi” – „Arkona”, „Zaranie” i „Kuźnia”. Był pracownikiem „Zrzeszenia Polskich Organizacji Zawodowych”, które firmowały „Kuźnię”(Stępiński był tam od wiosny 1946 II wiceprezesem w Lubece, oraz kierownikiem ich Wydziału Wykonawczego).

Do kraju wrócił we wrześniu 1946, zamieszkał w Łodzi. W listopadzie 1946 wstąpił do PPR. Przez pewien czas był z-cą komendanta ORMO w Zgierzu. Pracował w Przedsiębiorstwie Instalacji Sanitarnych i Urządzeń Wodnych w Łodzi.

W 1947 wziął udział w jednym z zebrań środowiska zadrużnego w Łodzi zorganizowanych przez Bogusława Stępińskiego z udziałem m.in. Zenona Marciniaka, Zbigniewa Kucharskiego i Bolesława Stępińskiego (brat Bogusława).

W 1951 przesłuchiwany w Łodzi w związku z procesem Jana Stachniuka i towarzyszy, deklarował lojalność wobec systemu. Miał być rozpracowywany przez WUBP w Łodzi na okoliczność współpracy z obcym wywiadem, materiały prawdopodobnie nie zachowały się.

Brak dalszych danych.

Źródła

Archiwalne

Archiwum IPN

IPN 00231/153 t 1. (Informacja o „Zadrudze”, Streszczenie posiadanych materiałów na czołowych działaczy „Zadrugi”, którzy wstąpili do PPR a obecnie są PZPR, z 21 IV 1950;

IPN BU 01355/149 Protokół przesłuchania świadka z 16 i 17 XI 1951

Literatura

Grott B., Majchrowski J. M. „Arkona”, „Zaranie”, „Kuźnia”, „W Drodze”, „Stanica” – pisma wydawane przez zadrużan w brytyjskiej strefie okupacyjnej w Niemczech, „Kwartalnik Historii Prasy Polskiej” XXI, 2.

Inne

Dokumenty z procesu Jana Stachniuka i towarzyszy „Trygław” nr 5, 2001;

Tomasz Szczepański